Niet te doen, een top 10 High School films. Binnen een kwartier had ik dertig titels en ga daar maar eens tussen kiezen. Ik heb dus maar voor diversiteit gekozen en zo verschillend mogelijke films uitgekozen. Daar komen ze:
10. National Lampoon's Animal House (VS, 1978)
https://www.youtube.com/watch?v=_HTcppacjZw
Er zijn idioot veel High School comedy’s (alhoewel dit strikt genomen een Fraternity Comedy is, maar wat maakt het uit), maar omdat Superbad uit 2007 maar heel weinig van school laat zien én omdat Animal House zó’n ijkpunt in het genre was, koos ik deze klassieker. Misschien zijn niet alle grappen helemaal netjes naar moderne maatstaven, maar dan moet je maar blij zijn dat ik niet voor Porky’s uit 1985 gekozen heb. Onderbroekenlol van het hoogste niveau.
9. If… (VK, 1968)
https://www.youtube.com/watch?v=2FahMGaCoow
Okay, ook geen Amerikaanse High School, maar een Britse public school. Wel een hele goede film die Malcolm McDowell (O Clockwork Orange) aan de wereld introduceerde en tegenwoordig nog te weinig mensen kennen. Een bijtend drama met satirische trekjes over een groep leerlingen die in opstand komen op een typisch Brits jongereninternaat. Destijds heel controversieel.
8. Cooley High (VS, 1975)
https://www.youtube.com/watch?v=VfwkA9lO4Eo
Hier dan eindelijk een echte Amerikaanse High School, in deze komische en nostalgische coming-of-age-film gebaseerd op de jeugdherinneringen van scenarioschrijver Eric Monte. Een ijkpunt in de Afro-Amerikaanse cinema en een groot voorbeeld voor latere regisseurs als John Singleton en Spike Lee. Helaas niet zo makkelijk verkrijgbaar tegenwoordig, dus je zult moeten zoeken.
7. Ad Fundum (Belgie, 1993)
https://www.youtube.com/watch?v=V6gqLKFL5tA
Ik wilde er ook een Nederlandstalige film bij en koos voor deze Vlaamse film over de rituele ontgroening van een groep eerstejaars studenten. Het was het speelfilmdebuut van Erik Van Looy (later bekend als tv-presentator, maar ook de regisseur van De Zaak Alzheimer en Loft) en introduceerde een hele batterij nieuwe jonge Vlaamse acteurs.
6. Bad Genius (Thailand, 2017)
https://www.youtube.com/watch?v=CLdhN4oMxCQ
Een enorm entertainende Thaise tienerthriller over spiekende studenten dat zijn pijlen richt op het klassensysteem in Thailand. Spannend en virtuoos.
5. Grease (VS, 1978)
https://www.youtube.com/watch?v=f2CCEixOVVU
Volgens mij de eerste echte filmhype die ik bewust meemaakte. Werkelijk alles en iedereen was in de ban van Grease in 1978. Saturday Night Fever had John Travolta al een superster gemaakt, maar Grease was een nóg grotere hit. Gebaseerd op de Broadway musical en met heel veel hitsongs.
4. The Breakfast Club (VS, 1985)
https://www.youtube.com/watch?v=9iQOw0dHRZA
Ik kan er niet met mijn verstand bij dat in twee jaar tijd Sixteen Candles, Weird Science, Ferris Bueller's Day Off, Pretty in Pink, Some Kind of Wonderful en The Breakfast Club uitkwamen, allemaal geschreven door John Hughes (en vier ook door hem geregisseerd), die daardoor de koning van de coming-of age-tienerkomedie werd. Mijn favoriet is Ferris Bueller, maar omdat die gaat over iemand die een dag vrij neemt van High School en The Breakfast Club zo de ziel van de schoolgaanse jeugd vangt, kies ik voor die laatste. Ieder stereotype Amerikaanse leerling wordt vertegenwoordig door een van de ‘Brat Pack’-acteurs, die allen een zaterdag moeten nablijven.
3. Spider-Man: Into the Spider-Verse (VS,2018)
https://www.youtube.com/watch?v=g4Hbz2jLxvQ
Een van de beste films van de laatste jaren is een coming-of-age animatiefilm over de scholier Miles Morales in Brooklyn, die de nieuwe Spider-Man wordt. Spider-Man was altijd een metafoor voor puberteit, maar nog nooit was dat zo goed gedaan als deze keer. Kreeg een heel behoorlijk vervolg.
2. Carrie (VS, 1976)
https://www.youtube.com/watch?v=j9Mg-GRS46Y
Teen Angst is het onderwerp van veel horrorfilms , zoals Ginger Snaps, Jennifer’s Body, Halloween, Scream, A Nightmare on Elmstreet (waarvan de laatste drie allemaal een remake kregen) en in allemaal speelt school een rol. Maar wat mij betreft is Carrie (uit 1976, niet te verwarren met de inferieure remake uit 2013) de beste van allemaal. De seksuele ontluiking van de hoofdpersoon staat centraal in dit meesterwerk van Brian De Palma, gebaseerd op het boek van Stephen King. Was van grote invloed op mijn film Brimstone.
1. Rebel Without A Cause (VS, 1955)
https://www.youtube.com/watch?v=HWHH5TwEwtI
Wat zou er anders op 1 moeten staan dan deze moeder van alle coming-of-age-films? Scholier James Dean vecht met zijn mannelijkheid, wasdom en werd het eerste echte tieneridool dat Hollywood voortbracht. Nog even sterk als bijna 70 jaar geleden en de invloed op alle latere films over adolescenten kan niet worden overschat. Een Klassieker met een hoofdletter.
Wil je meer? Kijk dan vooral ook deze aflevering van De Kijk van Koolhoven met hier en daar overeenkomende zaken: https://www.vpro.nl/programmas/de-kijk-van-koolhoven/kijk/afleveringen/aflevering-1-coming-of-age.html
Martin Koolhoven