De Kunstbode over HIM
Interviews

De Kunstbode over HIM

Rijksmonument bomvol kunst: wederopbouwmonument Het Industriegebouw opent de deuren voor kunst en design

Architect Huig Aart (Hugh) Maaskant ontwierp Het Industriegebouw (HIG), een Rotterdams wederopbouwicoon en inmiddels rijksmonument. Het was één van de eerste bedrijfsverzamelgebouwen van Nederland en opende in 1951. Luuk Schotsman kocht het in 2015 in verloederde staat. Na een grondige renovatie kreeg het zijn oorspronkelijke staat en functie terug. Inmiddels is HIG een begrip en huizen er meer dan 280 ondernemers en bedrijven. De dagelijkse dynamiek in en rondom het pand wordt versterkt door horeca én door de indrukwekkende verzameling kunstwerken die het pand inmiddels siert. Binnenkort zijn deze werken voor iedereen toegankelijk in Het Industriegebouw Modern (HIM).

Robert Zandvliet, Sam Drukker, Harry Markusse, Sabine Marcelis, Iwan Smit, Jan van der Ploeg, Ramsy Nasr en Maarten Baas: wat namen van kunstenaars wiens werken samen de bedrijfscollectie van Het Industriegebouw (HIG) aan de Goudsesingel vormen. Eigenhandig verzamelden Luuk en Esther Schotsman die collectie bij elkaar. Uit liefhebberij en om een fijne werkplek te creëren voor zichzelf, voor hun team en voor de andere huurders in het gebouw. Luuk: “Steeds meer mensen wilden het met eigen ogen zien, dus de rondleidingen die we organiseerden zaten al snel vol.” Zo zag het idee voor HIM het daglicht: Het Industriegebouw Modern, a monument for art and design. Luuk Schotsman groeide niet op met kunst. “Ik wist van niets. In de jaren negentig nam iemand mij mee op een verkenningstocht in de kunstwereld.” Zo groeide zijn liefde voor en kennis van kunst. Toen hij vervolgens een schilderij van Robert Zandvliet wilde kopen, kreeg hij van de galeriehouder ‘nee’ te horen. “Blijkbaar voldeed ik niet aan het beeld van de ideale kunstkoper. Ik was daar wat verdrietig over, maar in Keulen lukte het toen alsnog. Ik wilde overigens niet ‘zomaar’ een werk van hem hoor, het moet natuurlijk wel een schilderij zijn dat me aanspreekt.” Tijdens het gesprek loopt de voornoemde kunstenaar binnen, ze kennen elkaar inmiddels goed. Dat Zandvliet in 2021 een grootse muurschildering op maat voor Het Industriegebouw maakte, lijkt de ultieme revanche.

Geen volle zalen, wel volle muren
Ook Esther kreeg kunst niet met de paplepel ingegoten, vertelt ze lachend. “Lang was mijn definitie van kunst aan de muur de roos van Ikea.” Hoe anders is dat nu. Luuk en Esther zijn samen goed op de hoogte van hedendaagse kunst. Ze gaan naar kunstbeurzen, galeries en leren niet zelden de kunstenaars achter de werken goed kennen. Luuk: “Esther heeft de veilingen erin gebracht. Een kunstbeurs kan een ondoorzichtige wereld zijn. Je kunt geen prijzen vergelijken bijvoorbeeld, het is wat een gek ervoor geeft. En soms is het dus moeilijk om bepaalde kunst te pakken te krijgen. Des te leuker vind ik het om hier te zorgen voor een mooie mix. Neem Harry Markusse, hij maakt ontzettend gaaf werk. Je kunt het gewoon online aanschaffen, waardoor het toegankelijk en anti-elitair is.”

De grote liefde voor kunst, Het Industriegebouw en voor de stad Rotterdam, deed het stel besluiten om de collectie breder te delen. Luuk: “Onze muren werden steeds voller, Rotterdam steeds armer wat kunst betreft en Het Industriegebouw groeide in bekendheid en populariteit. Het leek opeens heel logisch om dit monumentale gebouw niet alleen vanwege de architectuur, maar ook vanwege de kunst open te stellen.” Nu ze daartoe zelf in staat zijn, nemen ze graag de drempel weg waar ze zelf vroeger over struikelden. Esther: “Wij kennen zelf de ontoegankelijkheid van de kunstwereld en gunnen anderen een laagdrempelige ervaring. Hier zien mensen actuele kunst, zonder daarvoor naar een traditioneel museum te gaan. In een ‘normale’ omgeving maakt die kunst soms nog meer impact. Hier sta je niet in een volle zaal tussen allerlei anderen, maar ben je soms ook alleen met een kunstwerk en je kop koffie.'' Door kunst te verweven in het dagelijks leven, wordt je er juist meer door gegrepen, vindt het stel. Met hun initiatief plaatsen ze zich in een lange traditie van particuliere verzamelaars die vroeg of laat de eigen trots met het grote publiek willen delen. Hier alleen geen zaalwachters, lijsten aan de muur of bijschriften: tijdens een wandeling door HIG ontmoet je HIM als vanzelf. De hedendaagse werken worden letterlijk onderdeel van het monumentale gebouw. Luuk: “We hebben een groeiende vaste collectie. Veel vaster dan de muurschilderingen wordt het niet!”

Kunstenaar Harry Markusse maakt muurschilderingen in het gebouw
“Ik maak strak, minimalistisch en kleurrijk werk. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, werk ik nooit met een ontwerp of schets vooraf. Het idee zit in mijn hoofd en ik start direct met schilderen. Als iemand mijn werk koopt dan vind ik dat allereerst een grote eer, maar soms ook jammer dat het voor anderen niet meer te zien is. Met HIM maken Luuk en Esther de kunstcollectie voor iedereen zichtbaar, dat is geweldig.”

De nieuwste aanwinst van HIM is een façade van gekleurd glas, ontworpen door de internationaal gevierde Sabine Marcelis
“Luuk en Esther vroegen me een ontwerp te maken dat niet als losstaand object fungeert, maar permanent verbonden is aan het pand. Het was een no brainer om iets met de ramen te doen, ook omdat mijn werk gaat over de interactie met licht. De façade kreeg gekleurd glas op de plek waar de zon mooi naar binnen valt, waardoor er een interessante wisselwerking tussen binnen en buiten ontstaat. Die lichtval activeert de ruimte. De kleurkeuze van het glas is terug te leiden naar de originele kleuren in het pand. Door een kleurenstudie weten we dat deze specifieke kleuren vooral in de liften werden gebruikt. De lift is ook een moment van transitie, dat vonden we een leuke parallel met deze ruimte.” Juist daar waar beweging en verandering centraal staat, is een moment van contemplatie waardevol. Met een paar van Marcelis’ zitelementen wordt dit ook een plek om het lichteffect diepgaand te ervaren.

Foto: Liza Wolters en Sophia van den Hoek

Tekst: Priscilla de Putter